نفت، اختلاس، اغتشاش ارقام بودجه، چه درآمدها و چه هزینه‌ها ارقامی نجومی است و درک اندازه و بزرگی این ارقام برای مردمی که با حقوق و درآمد ماهانه سروکار دارند قابل‌درک نیست، فقط می‌دانند که این ارقام بسیار بزرگ است و این باور در اقشار مختلف مردم وجود دارد که اگر این درآمدها که […]
نفت، اختلاس، اغتشاش
ارقام بودجه، چه درآمدها و چه هزینه‌ها ارقامی نجومی است و درک اندازه و بزرگی این ارقام برای مردمی که با حقوق و درآمد ماهانه سروکار دارند قابل‌درک نیست، فقط می‌دانند که این ارقام بسیار بزرگ است و این باور در اقشار مختلف مردم وجود دارد که اگر این درآمدها که یکی از آن‌ها درآمد صادرات نفت است درست هزینه شود و از حیف‌ومیل و اختلاس و رانت‌خواری و دزدی و پرداخت حقوق‌های نجومی اجتناب و یا جلوگیری گردد می‌توان با آن لااقل نیازهای اولیه مردم از قبیل مسکن، معیشت، درمان، ازدواج، رفاه و … را تأمین نمود.
اطلاعاتی که در مورد پرداخت مستمری و یارانه از کشورهای نفت‌خیز در کشورهای عربستان، کویت، قطر و امارات به مردم می‌رسد مشخص می‌سازد که مبلغ این مستمری گاهی از حقوق برخی از کارمندان و کارگران ایرانی بیشتر است و لذا اقشار مختلفی از مردم انتظار دارند در ایران نیز از محل این درآمدهای نفتی وضعیت اقتصادی مردم بهبود یابد ولی این انتظارات برآورده نشده است و این سؤال در اذهان شکل‌گرفته است که پس این درآمدها کجا و چگونه هزینه می‌گردد؟ و نارضایتی‌هایی شکل‌گرفته است. همه بر این تصورند که حقشان از بیت‌المال صرف اموری می‌شود که نفعی برای مردم ندارد و ارقام چند هزارمیلیاردی اختلاس‌ها که گاه توسط بستگان درجه‌یک مسئولان دولتی گزارش می‌شود داغ مردم را تازه می‌کند.
طبیعتاً بودجه بیت‌المال هرچند در اختیار دولت است اما متعلق به همه ملت ایران از هر دین و مذهب و از هر قومیت و منطقه‌ای است و همه ایرانیان در آن سهم دارند. بسیاری از اهل سنت ایران بر این تصورند که شیعیان حق آنان را نمی‌دهند، قومیت‌ها بر این باورند که سهم آن‌ها از بیت‌المال در شهرهایی مثل تهران و اصفهان هزینه شده و یا توسط دست‌اندرکاران حیف‌ومیل می‌گردد.
متن حاضر درصدد است این باورها را مورد ارزیابی قرار داده و واقعیت‌هایی را به‌ویژه در مورد درآمدهای نفتی و بودجه عمومی و نیز ابعاد اختلاس‌ها به زبان قابل‌درک برای عموم مردم شرح دهد.
ازآنجاکه مردم با حقوق و درآمد و هزینه ماهانه سروکار دارند، در متن حاضر سعی شده است که ابعاد بودجه و درآمد نفت بر اساس نفر ماه تومان مقایسه گردد. یعنی مشخص گردد میزان درآمدهای دولت به ازای هر ایرانی در هرماه چه مقدار است. با تقسیم ارقام بودجه یک سال کل کشور بر تعداد جمعیت ۸۰ میلیون نفری کشور، میزان آن به ازای هر ایرانی در هرسال مشخص می‌گردد و با تقسیم آن به ۱۲ ماه، مبلغ موردنظر در هرماه مشخص می‌شود و مردم می‌توانند آن مبلغ را که درآمد یا هزینه‌های کشور به ازای هر ایرانی در هرماه است با درآمدها و هزینه‌های ماهانه خود مقایسه کرده و اندازه آن را بهتر تشخیص دهند و توقعات و مطالبات خود را با آن تنظیم نمایند.
در مورد اختلاس‌ها نیز مقایسه‌هایی با اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی معروف که توسط شخصی به نام امیر منصور آریا صورت گرفته بود انجام می‌گیرد و نیز با تقسیم‌بر جمعیت کشور مبلغ اختلاس به ازای هر ایرانی مشخص می‌گردد. اینک توجه خواننده محترم این متن، به ارقام درآمدها و اختلاس‌ها جلب می‌گردد:
درآمدها و هزینه‌های کشور و مقایسه با کشورهای همسایه
- صادرات نفت: ایران روزانه حدود ۲۳۰۰۰۰۰ (دو میلیون و سیصد هزار) بشکه نفت خام صادر می‌کند. یعنی به ازای هر ایرانی کمتر از یک بشکه در هرماه (۸۶% بشکه)
- مجموع صادرات نفت خام، گاز و میعانات گازی روزانه معادل دو میلیون و شش‌صد هزار بشکه نفت در بودجه سال ۹۷ پیش‌بینی‌شده است یعنی بازهم کمتر از یک بشکه به ازای هر ایرانی در هرماه (۹۷٫۵% بشکه)
- تولید نفت: میزان تولید نفت در ایران روزانه حدود ۴ میلیون بشکه یعنی ماهانه یک و نیم بشکه به ازای هر ایرانی نفت استخراج می‌گردد که از این مقدار ۸۶% بشکه به ازای هر ایرانی در هرماه صادر و ۶۴% بشکه در داخل تحویل پالایشگاه‌های کشور شده و به‌صورت بنزین، نفت سفید، گازوئیل و سایر فرآورده‌ها در داخل کشور توزیع می‌شود.
- سهمیه اوپک: لازم به ذکر است که سهم هر کشور توسط اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) بر اساس میزان تولید مشخص می‌گردد. این بدین معنی است که هر چه در ایران میزان مصرف سوخت کمتر باشد ایران خواهد توانست بر صادرات خود بی افزاید.
- صندوق توسعه ملی: کمتر از نیمی از درآمد حاصل از صادرات نفت، گاز و میعانات گازی به وزرت نفت برای تامین هزینه‌های تولید و طرح‌های توسعه نفتی، صندوق توسعه ملی و نیز جهت بهبود زندگی مردم در استان‌های نفت‌خیز و فقیر اختصاص می‌یابد. (۵/۱۴درصد سهم وزارت نفت برای هزینه‌ها و طرح‌های توسعه‌ای)، ۳ درصد سهم مناطق نفت‌خیز و استان‌های محروم و نیز ۳۲ درصد سهم صندوق توسعه ملی جمعاً حدود ۹۴ هزار میلیارد تومان یعنی به ازای هر ایرانی معادل ماهانه ۹۷ هزار تومان).
- صندوق توسعه ملی باهدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی به ثروت‌های ماندگار، مولد و سرمایه‌های زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسل‌های آینده از منابع نفت و گاز و فرآورده‌های نفتی تشکیل‌شده است.به‌طور مثال مقام معظم رهبری به دولت اجازه دادند از صندوق توسعه ملی در سال ۱۳۹۷ برداشت‌های زیر صورت پذیرد:
- بازسازی مناطق زلزله‌‌زده و سیل‌زده ۱۰۰ میلیون دلار
- واکسن پنوموکوک (سینه‌پهلو) و روتا ویروس(عفونت کودکان) ۱۰۰ میلیون دلار
- تسهیلات سیستان و بلوچستان ۳۵۰ میلیون دلار
- مقابله با ریز گردها و حل مشکل برق خوزستان ۱۵۰میلیون دلار
- آب‌رسانی به روستاها ۲۰۰ میلیون دلار
- آبیاری تحت‌فشار ۲۵۰ میلیون دلار
- آبخیزداری ۲۰۰ میلیون دلار
- این در حالی است که از بودجه صندوق توسعه ملی تاکنون موارد زیر نیز اختصاص‌یافته است:
- ۱۳ میلیارد دلار برای توسعه زیرساخت‌های کشاورزی
- ایجاد شبکه‌های آبیاری فرعی و زهکشی به میزان ۸ میلیارد دلار
- ایجاد شبکه‌های اصلی و زهکشی خوزستان و ایلام به میزان ۵/۱ میلیارد دلار
- آب‌رسانی به روستاها به میزان ۵۰۰ میلیون دلار
- رقم بودجه نفت: نیمه دیگر صادرات نفت، گاز و میعانات گازی به صندوق ذخیره ارزی واریز می‌گردد که در بودجه سال ۱۳۹۷ قریب به ۹۶ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی‌شده است یعنی به ازای هر ایرانی در هرماه حدود ۱۰۰ هزار تومان.
- بودجه عمومی: کل بودجه عمومی کشور در سال ۹۷ معادل حدود ۴۴۳ هزار میلیارد تومان (۴۴۳۲۶۰۴۰۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال) یعنی به ازای هر ایرانی ماهانه حدود ۴۶۱۷۳۰ تومان پیش‌بینی‌شده است که شامل:
- همه درآمدهای صادراتی دولت، شامل نفت و غیر نفت؛
- ۷۵ درصد از سود خالص شرکت‌ها و مؤسسات دولتی؛
- مالیات‌ها، عوارض، جریمه‌ها و امثال آن‌ها؛
- منابع حاصل از واگذاری شرکت‌ها و کارخانجات دولتی؛
- وامهای داخلی و خارجی و اوراق مشارکت
- و …
از مبلغ ۴۶۱۷۳۰ تومان بودجه عمومی کشور به ازای هر ایرانی در هرماه حدود ۲۰۰ هزار تومان بابت فروش نفت و گاز و میعانات نفتی تأمین می‌گردد که حدود ۱۰۰ هزار تومان آن به هزینه‌های وزارت نفت، صندوق توسعه ملی و سهم استان‌ها و مناطق نفت‌خیز و فقیر اختصاص‌یافته و حدود ۱۰۰ هزار تومان آن نیز صرف سایر هزینه‌ها اختصاص‌یافته است.از این مبلغ ۴۵۵۰۰ تومان به‌صورت یارانه ماهانه به مردم برمی‌گردد و حدود ۲۱۶ هزار تومان آن نیز از سایر منابع مثل مالیات‌ها و گمرکات و جریمه‌ها و فروش شرکت‌ها و کارخانجات دولتی، وام‌ها و انتشار اوراق مشارکت و … تأمین می‌شود.
- مقایسه با قبل از انقلاب: میزان صادرات نفت در قبل از انقلاب با جمعیت ۳۶ میلیون نفری ۵۴۰۰۰۰۰ بشکه در روز بوده که یعنی صادرات نفت قبل از انقلاب به ازای هر ایرانی چهار و نیم بشکه در هرماه بوده که بیش از ۵ برابر (۲۳/۵ برابر) صادرات نفت به ازای هر ایرانی در شرایط غیرتحریمی می‌باشد.
- افزایش طول عمر: عمر متوسط در ایران (امید به زندگی) که قبل از انقلاب ۵۲ سال بود به ۷۲ سال برای آقایان و به ۷۶ سال برای خانم‌ها رسیده است. یعنی عمر مردم ۲۰ تا ۲۴ سال نسبت به قبل از انقلاب افزایش‌یافته است. (یعنی بعد از انقلاب به‌طور متوسط هرساله بیش از ۶ تا ۷ ماه بر طول عمر مردم اضافه‌شده است).
- مقایسه با امارات متحده عربی: میزان صادرات نفت در امارات متحده عربی با در نظر گرفتن حدود یک‌میلیون نفر جمعیت بومی، به ازای هر تبعه آن در یک سال معادل حدود ۸۰ سال درآمد نفت هر ایرانی است. (صادرات نفت امارات ۵/۲ الی ۷/۲ میلیون بشکه در روز است)
- بدهی دولت: دولت با این درآمدها نمی‌تواند هزینه‌های حکومتی را تأمین نماید. لذا بدهی دولت تا ابتدای سال ۱۳۹۶ به بیش از ۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود. یعنی به ازای هر خانواده ۴ نفرِ دولت ۳۵ میلیون تومان بدهکار بوده که البته از آن سال تاکنون بر میزان بدهی افزوده نیز شده است. این میزان بدهی دولت برابر با درآمد چندین سال نفت ایران است.
تصورات رایج مردم در مورد درآمدهای نفتی
بررسی‌های میدانی در مورد تصور اقشار مختلف مردم (اعم از استاد و دانشجو، روحانی و نظامی و بسیجی، زن و مرد، باسواد و بی‌سواد، شیعه و سنی، تهرانی و کرد و لر و عرب و بلوچی و ترکمن و مشهدی و اصفهانی و شیرازی و کرمانشاهی و … از میزان درآمدهای نفت به ازای هر ایرانی در هرماه از حداقل یک‌میلیون تومان و تا حتی بیش از یک میلیارد تومان در ماه راه‌نشان میدهد. (ارقام ده‌ها میلیون‌تا صدها میلیون تومان تصور فراگیرتر است). یعنی تصور مردم از میزان درآمدهای نفتی ده‌ها، صدها و گاه هزاران برابر واقعیت است.
- مردم بر این باورند که اگر درآمدهای نفت به‌طور صحیح هزینه شود نباید با مشکلاتی مثل مسکن، اشتغال، معیشت، رفاه، درمان و امثالهم مواجه باشند.
- تقریباً همه فکر می‌کنند که درآمدهای نفتی حیف‌ومیل شده و سهمشان به آن‌ها نمی‌رسد.
- اقشاری از اهل سنت باور دارند که چون سنی هستند شیعیان حقشان را نمی‌دهند.
اقشاری از قومیت‌ها بر این باورند که چون قومیت هستند در تهران و شهرهای بزرگ حقشان پایمال می‌شود. مثلاً با مشاهده پل‌ها و تونل‌ها و اتوبان‌های شهرهای بزرگی مثل تهران و اصفهان تصور می‌کنند که پول آن‌ها از بیت‌المال کشور پرداخت می‌شود حال‌آنکه شهرداری‌ها در هر شهری هزینه‌های این پروژه‌ها را نه از بودجه عمومی کشور، بلکه از عوارض دریافتی از ساکنین همان شهر تأمین می‌کنند.
- مردم جنوب کشور رفاه خود را با رفاهیات در کشورهای نفت‌خیز جنوب خلیج‌فارس مقایسه می‌کنند بدون توجه به نسبت صادرات نفت به ازای هر تبعه در این کشورها در مقایسه با ایران و از وضعیت خود ناراضی هستند.
- همین تصورات در مورد میزان درآمدهای نفتی کشور و سایر درآمدها موجب گردیده است که مردم بر این تصورند که درصورتی‌که درآمدهای کشور درست و عادلانه اختصاص یابد نیازهای مردم از قبیل مسکن، معیشت، رفاه، درمان، ازدواج و غیره قابل تأمین است، حال‌آنکه با توجه به بودجه دولت از محل صادرات نفت، گاز و میعانت گازی و سایر درآمدها نمی‌توان به خواسته‌های فوق دست‌یافت.
- مردم توجه ندارند که با توجه به میزان صادرات نفت ایران در رژیم گذشته که ۵ میلیون چهارصد هزار بشکه در روز و جمعیت کشور که حدود ۳۶ میلیون نفر بود، میزان صادرات نفت به ازای هر ایرانی در قبل از انقلاب ۵ برابر صادرت نفت به ازای هر ایرانی در شرایط قبل از تحریم ایران معاصر بوده است. لذا در ارزیابی دستاوردها باید ضریب ۵ قائل شوند.
آثار تصور غلط در مورد درآمدهای نفتی و اختلاس‌ها
- همه این موارد موجب شده تصور ناکارآمدی نظام و فساد گسترده در اذهان شکل بگیرد و حتی برخی اذهان دلیل علت ناکارآمدی را در اسلام که حدود چهل سال است بر کشور حکومت می‌کند می‌دانند و گریز از دین در آن‌ها شکل‌گرفته است.
- بیشتر مباحث جامعه پیرامون توزیع عادلانه ثروت است و نه تولید ثروت.
- پیشبرد و تحقق خواسته‌ها را بیشتر معطوف به عمل مدیران می‌دانند تا عملکرد و تلاش خودشان.
- مردم تصور می‌کنند که تأمین نیاز آن‌ها وظیفه دولت است و همین امر موجب گردیده که دچار تنبلی اجتماعی شوند. حال‌آنکه در جهان مردم می‌دانند که باید هزینه‌های واقعی دولت‌ها را تأمین کنند.
- دولت‌ها از محل اخذ مالیات از همه مردم و شاغلین و به میزان مالیات دریافتی، هزینه‌های اقلیتی از اقشار آسیب‌پذیر را تأمین می‌کنند.
- در ایران فرار از پرداخت مالیات یک نوع زرنگی تلقی می‌شود.
- ایران جزو کشورهایی است که بیشترین تعطیلات مناسبتی (بعلاوه بین‌التعطیلین) و کمترین ساعات مفید کاری را در جهان دارد. (معمولاً افراد در مقایسه روزهای تعطیلات سالانه، به تعطیلی دو روز در هفته کشورهای دیگر استنادمی‌کنند، حال‌آنکه در آن کشورها ساعات کاری هفتگی را در ۵ روز انجام می‌دهند. یعنی مدت طولانی‌تری در روز کار می‌کنند.
- در ایران نیز برخی دستگاه‌ها در تهران ۵ روز و در شهرستان‌ها ۶ روز در هفته کار می‌کنند. در شهرستان‌ها ساعات کاری را به ۶ روز تقسیم کرده لذا زودتر تعطیل می‌شوند.
- همه مطالبه گرند و دستِ بگیر دارند و حتی وقتی موضوع اقتصاد مقاومتی مطرح می‌شود، بازهم نگاهشان صرفاً به مدیران است و اصولاً خود را بی‌تأثیر دانسته و لذا اقدام درخوری هم انجام نمی‌دهند.
- درحالی‌که امام علی (ع) می‌فرمایند “بهترین تفریح کار است” باور عمومی این است که “بهترین کار تفریح است”.
- باوجوداینکه اسلام کار را عزت می‌داند، فیلم و سریالی نیست که از کار کردن با عناوینی مثل “جان کندن”، “سگ دو زدن” و “خرکاری” نام نبرند.
- بااینکه درآمد حاصل از کار یدی جزو حلال‌ترین درآمدها است، عباراتی مثل “عمله” و “حمال” هم در فیلم‌ها و زنجیره‌ها و هم در محاورات روزمره مردم به‌عنوان فحش بکار می‌رود. حال‌آنکه مشاغلی موردنیاز و شریف هستند.
- ساعات مفید کاری در ادارات دولتی ایران حدود ۲۲ دقیقه در روز و ساعت مفید کل مشاغل حدود ۱۱ ساعت در هفته است.
ابعاد اختلاس‌ها
- در شرایط اقتصادی موجود که اقشاری از مردم در تنگنای معیشتی قرار دارند، اختلاس و رانت‌خواری و دزدی و قاچاق، جرم سنگین‌تر و غیرقابل‌بخشش‌تری است و باید مجازات‌های سنگینی برای آن در نظر گرفته شود. اختلاس‌های کم نیز نابخشودنی است چه رسد به ارقام نجومی ۳ هزار و هشت هزار میلیارد تومانی و …
- این اختلاس‌ها به اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی کشور لطمه زده است و مجازات سنگین مثل اعدام آن‌ها در کنار اتخاذ راهکار‌هایی برای پیشگیری از اختلاس‌ها و دزدی‌ها از بیت‌المال و بخصوص برخورد و عزل مسئولینی که خود یا بستگانشان مرتکب اختلاس شده‌اند ترمیم‌کننده اعتماد عمومی است.
- اگر فرضاٌ برای کمک بلاعوض برای ایجاد اشتغال یا ازدواج مبلغ ۱۰ میلیون تومان در نظر گرفته شود، مبلغ ۳ هزار میلیارد تومان معادل کمک ده میلیون تومانی به ۳۰۰هزار نفر می‌شود. اگر این مبلغ به‌صورت وام پرداخت گردد، از محل دریافت اقساط وام به تعداد بیشتری می‌توان کمک‌هزینه وام اشتغال یا ازدواج داد.
- اگر به هر خانواده چهارنفری کمک بلاعوض ۱۰ میلیون تومانی بشود و هر خانواده را چهار نفر فرض کنیم، یعنی با مبلغ ۳۰۰۰ میلیارد تومان اختلاس انجام‌شده می‌توان به تمام خانواده‌های یک شهر یک‌میلیون دویست‌هزارنفری چنین کمکی را داد. این مبلغ اختلاس توسط یک نفر یک فاجعه هست. البته امیر منصور آریا عامل این اختلاس اعدام شد و ۵۰۰۰ میلیارد تومان از اموالش مصادره گردید.
- با توجه به ارقام فوق می‌توان به ابعاد اختلاس ۸۰۰۰ میلیارد تومانی از صندوق ذخیره فرهنگیان بهتر پی برد و به‌ضرورت برخورد قاطع و برقراری چوبه‌های دار برای اختلاس گران پی برد.
توهّم در مورد ابعاد اختلاس
- بااین‌وجود تصور مردم از میزان اختلاس‌ها نیز غیرواقعی است و ضدانقلاب با انتشار ارقام غیرواقعی به این تصورات غلط دامن زده‌اند وعده‌ای ناآگاه هم در ایران به انتشار گسترده آن آمار جعلی دامن می‌زنند.
- تصور بسیاری از مردم این است که درمجموع به ازای هر ایرانی صدها میلیون تومان اختلاس شده است.
- مثلاً در مورد همین اختلاس معروف ۳۰۰۰ میلیارد تومانی ضدانقلاب در مطالب ارسالی برای مردم از طریق شبکه‌های اجتماعی یک کلاغ چهل هزار کلاغ کرده رقم آن‌ها ۱۲۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال (۱۲۰ میلیون میلیارد تومان) برای او ذکر کرده‌اند که معادل صدها برابر درآمد نفت ایران و ۴۰ هزار برابر رقم واقعی اختلاس او ذکرشده است. یعنی به ازای هر ایرانی یک و نیم میلیارد تومان! درحالی‌که ۳۰۰۰ میلیارد تومان یعنی به ازای هر ایرانی ۳۷۵۰۰ تومان اختلاس شد درحالی‌که ۶۲۵۰۰ تومان از اموالش مصادره گردید.
- بقیه ارقام ذکرشده در مطالب موردادعا نیز بسیار بیشتر از واقعیت و جمع ۱۱ مورد از آن به ازای هر ایرانی ۲۴۹ میلیون تومان ذکرشده که این رقم معادل بیش از صد برابر درآمدهای نفتی پیش‌بینی‌شده برای سال ۱۳۹۷ بوده و طبیعتاً کذب است.
دوگانه خطرآفرین توهّم
این دو عامل یعنی تصور غلط از میزان درآمدهای نفتی و سایر درآمدها و نیز تصور مردم از میزان اختلاس‌ها، عامل و زمینه‌ساز نارضایتی و اغتشاشات قبلی و فتنه‌های اجتماعی و خطرناک بعدی بوده و ضروری است که هرچه زودتر تصور مردم از ابعاد درآمدهای نفتی و اختلاس‌ها برای مردم روشن گردد.
همگان به‌ویژه رسانه‌های گروهی و همه دستگاه‌های حکومتی به‌ویژه دستگاه‌های زیر ضروری است آگاه‌سازی هم در بین کارکنان خود و هم در بین مردم را به‌ویژه در مورد میزان درآمدها و هزینه‌های حکومت و بخصوص درآمد نفت در دستور کار خود قرار دهند و تلاش کنند در کمترین زمان ممکن مردم را نسبت به واقعیت‌ها و اندازه بودجه کشور و میزان هزینه‌ها آگاه نمایند. ازجمله و بخصوص صداوسیما و سایر رسانه‌ها، ریاست جمهوری، دولت، به‌ویژه وزارتخانه‌های آموزش‌وپرورش، علوم و آموزش عالی، کشور، کار و امور اجتماعی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، نفت، اقتصاد و … و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و نیز شورای عالی امنیت ملی، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه، ارتش، سپاه، بسیج و نیروی انتظامی، حوزه‌های علمیه، ائمه محترم جمعه و جماعات؛ امور مساجد و …
مناسب است سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در کنار انتشار بودجه کل کشور، برای درک بهتر مردم از اندازه‌ها و ابعاد بودجه، نسخه‌ای از بودجه را شامل درآمدها و هزینه‌ها بر اساس نفر ماه تومان نیز محاسبه و در دسترس عموم قرار دهد.
قطعاً آگاهی افکار عمومی کشور از ابعاد و اندازه‌های واقعی درآمدها و هزینه‌ها موجبات مشارکت بیشتر مردم در امور را فراهم آورده و به‌ویژه مقدمه لازم برای تحقق اقتصاد مقاومتی هست.
نگارنده این سطور کتابی تحت عنوان “سبک اقتصادی و فرهنگی زندگی؛ از خودتحریمی در اقتصاد معتاد به نفت تا مدیریت جهادی در اقتصاد مقاومتی؛ فرهنگ کارآفرینی” تألیف و منتشر نموده و ضمن تشریح وضعیت کشور از ابعاد مختلف، استراتژی‌ها و راهکارهای پیشرفت همه‌جانبه را با بررسی عوامل و موانع و فرصت‌ها و تهدیدات که به روش علمی مدیریت استراتژیک تدوین کرده است که در سایت www.ghadiri.ir قابل دانلود است. همچنین در کتاب جدیدی نیز تحت عنوان “درآمدهای نفتی از توهّم تا واقعیت” به تشریح جزئیات درآمدهای نفتی طی سال‌های مختلف پرداخته و بر اساس نفر ماه تومان و نیز مقایسه با کشورهای نفت‌خیز منطقه تشریح گردیده است.
(دکتر محمدحسن قدیری ابیانه)
