جاذب­ های لکه­ های نفتی از اقلام پر مصرف در صنعت نفت هستند که با توجه به شبکه گسترده خطوط لوله و تاسیسات مناطق عملیاتی دریایی از نیازهای ضروری شرکت های عملیاتی به شمار می روند. این جاذب ها در حال حاضر از خارج از کشور وارد می­ گردند. شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت که […]

جاذب­ های لکه­ های نفتی از اقلام پر مصرف در صنعت نفت هستند که با توجه به شبکه گسترده خطوط لوله و تاسیسات مناطق عملیاتی دریایی از نیازهای ضروری شرکت های عملیاتی به شمار می روند.

این جاذب ها در حال حاضر از خارج از کشور وارد می­ گردند. شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت که در این سال ها عادت به واردات جاذب های لکه ­های نفتی داشته­ اند هنوز نمی ­دانند نمونه های این محصولات در پژوهشگاه صنعت نفت تولید شده و به زودی تجاری می­شود. حالا مجموعه ای کوچک و فعال که امتحانش را در منطقه عملیاتی شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران پس داده تلاش میکند در رقابت با شرکت های وارداتی در مناقصه شرکت ­ها مشارکت نموده و قابلیت های خود را به شرکت­ های نفتی معرفی نمايد.

به گزارش پایگاه خبری صدای دیپلماسی ایران (idva) ، طلعت خلخالی – مسئول طرح پژوهشکده توسعه فرآیندهای شیمیایی ، پلیمری و پتروشیمی پژوهشگاه صنعت نفت درباره این جاذب ها توضیحاتی بیشتری دارد. او با اعلام اینکه دو سال است که پروژه ساخت جاذب­ های لکه ­های نفتی از سطح آب در قالب پروژه ای مشترک با پژوهشکده محیط زیست پژوهشگاه صنعت نفت و معاونت فناوری شرکت ملی نفت شروع شده و حالا به نتیجه رسیده است، گفت: محور اصلی طرح، توسعه فناوری های نوین جهت کاهش آلاینده های زیست محیطی در صنعت نفت به سرپرستی خانم دکتر تشرفی بود و قسمتی از این پروژه به ما سپرده شد تا جاذب هایی برای جمع آوری لکه های نفتی از سطح آب بسازیم.

او با بیان اینکه محور کار استفاده از مواد نانو بود و ما نیز برای این منظور جاذب­های حاوی نانو مواد را ساختیم، ادامه داد: استفاده از نانو جاذب­ ها بیشتر بعد تحقیقاتی داشت و در این پروژه نانوجاذب هایی با میزان جذب بالاتراز جاذب های تجاری موجود در بازار تهیه شد. اما در کنار ساخت نانوجاذب ­ها با توجه به نیاز شدید صنعت نفت به جاذب های تجاری مصرفی (شامل بوم، پد و بالشت های جاذب ) تولید این جاذب ها را نیز در دستور کار قرار دادیم.

خلخالی افزود: جاذب­ های تولیدی در پژوهشگاه با کمک و نظارت کارشناسان شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران در رودخانه زهره منطقه پازنان ۲، مورد ارزیابی میدانی قرارگرفتند و موفق به اخذ تاییدیه کاربری شدند.

مسئول طرح پژوهشکده توسعه فرآیندهای شیمیایی ، پلیمری و پتروشیمی پژوهشگاه صنعت نفت با اشاره به عدم تولید این جاذب ­ها در داخل کشور و واردات محصول توسط بیشتر شرکت ها، تصریح کرد: پس از راه اندازی خط تولید این جاذب ها در پژوهشگاه صنعت نفت، در حال حاضر درگیر شرکت در مناقصه برای تولید این جاذب ها برای شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران هستیم. در عین حال با شرکت خطوط لوله و مخابرات به عنوان یکی از اصلی ترین مصرف کنندگان این محصول مکاتبات مشترک داشته ایم و به درخواست آنها آزمون های پایلوتی را در پژوهشگاه در حضور کارشناسان HSE و تدارکات خطوط لوله به عمل آورده ایم.

خلخالی در توضیح کاربرد جاذب­ های لکه های نفتی، قابلیت ها و موارد مصرف آنها گفت: لکه های نفتی در اثر نشت مواد نفتی، از مسیرهای مختلف وارد دریا و رودخانه ­ها شده و سبب آلودگی آب می­شوند. برای اینکه این جاذب ها عمل جذب لکه ­های نفتی را به طور درست و موثر انجام دهند، بایستی ویژگی­ هایی داشته باشد؛ اول اینکه قبل و پس از جذب مواد نفتی باید همچنان روی آب شناور باقی بمانند.

او افزود: یکی دیگر از پارامترهای مهم در افزایش جذب مواد نفتی توسط جاذب، برخورداری جاذب از سطح بالا است زیرا عمل جذب در سطح جاذب صورت می­گیرد. با توجه به عملکرد این جاذب­ها در پاکسازی سطح آب از لکه نفتی و حضور توام آب و نفت در مجاورت جاذب ها، عامل مهم ديگر جذب انتخابی نفت نسبت به آب است.

پارامتر مهم دیگر میزان جذب بالای نفت به ازای هرگرم وزن جاذب است. در حال حاضر پدهای تولیدی پژوهشگاه مشابه نمونه های وارداتی از شرکت های معتبر اروپایی، قادر به جذب نفت به میزان حداکثرتا ۱۷ برابر وزن اولیه جاذب می باشند.

خلخالی با بیان اینکه جاذب های تولیدی این مجموعه عمدتا از جنس بی بافت­ های پلیمری هستند، در توضیح بیشتر ، گفت: در تولید این بی ­بافت ­ها، الیاف بسیار نازک از موادپلیمری آلی دوست به صورت رشته­ای، از طریق حرارت روی هم جوش خورده و کانال هایی برای جذب و ذخیره نفت فراهم می­آورند.

او افزود: پس از دفع نفت از داخل جاذب ها، امکان بازگشت آنها به چرخه مصرف مجدد با کیفیتی اندکی پایین­تر از کیفیت اولیه وجود دارد اما معمولا شرکت ­ها این جاذب ها را بازیابی نکرده و پس از جداسازی نفت جاذب ها از طریق دستگاهی که برای همین منظور ساخته شده، جاذب ها را در کوره ها سوزانده و یا دفن می­کنند.

مسئول طرح پژوهشکده توسعه فرآیندهای شیمیایی، پلیمری و پتروشیمی پژوهشگاه صنعت نفت با اعلام اینکه انواع این جاذب ­ها شامل پد، بوم و بالشتک کاربردهای مختلفی دارند، افزود: بوم ها جاذب­ هایی طویل با اقطار متفاوت هستند که با احاطه کردن لکه نفتی از انتشار آن جلوگیری می­کنند در حاليکه خود نیز به عنوان جاذب نفت عمل می نمایند.

خلخالی با تاکید بر اینکه با تولید این جاذب ها دیگر نیازی به واردات وجود ندارد گفت: همه شرکت های مصرف کننده می­توانند نیاز خود را از داخل کشور تامین کنند و در عین حال فضای قابل توجهی برای تولید داخل و اشتغال فراهم می­شود.

خلخالی که بیش از ۳۱ سال سابقه در پژوهشگاه صنعت نفت دارد و تا سال دیگر در آستانه بازنشستگی قرار می­گیرد، تاکید دارد که شرکت های وارد کننده رقبای جدی ما در تجاری شدن این محصول پرکاربرد هستند. او افزود: با آنکه جاذب های نفتی یکی از محصولات پرکاربرد در صنعت نفت هستند اما آمار دقیقی از میزان مصرف نداریم و بیشتر شرکت ها این محصول را از مبادی مختلف و روش های متفاوت وارد کشور می ­کنند. در مرحله اول برای ما مهم این است که شرکت ها این محصول را به رسمیت شناخته و ما را در مناقصه­ ها قبول کنند.

اگربتوانیم در مناقصات یکی از شرکت ها برنده شویم، محصول خودر ا به صنعت عرضه نموده و در معرض چالش های واقعی صنعت قرار دهیم، با واگذاری دانش فنی به شرکت های داخلی زمینه کار برای جوانان فراهم شده و از خروج ارز جلوگیری خواهد شد. ضمن اینکه امکان صادرات محصول در منطقه نیز وجود دارد.

خلخالی که به همراه شش همکار دیگر خود در یکی از سوله­ای تحقیقاتی و تولیدی پژوهشگاه صنعت نفت روزهای تحقق رویایشان را می گذرانند، می گوید: پژوهشگاه صنعت نفت با برخورداری از نیروی انسانی توانمند و زیر ساخت های مناسب، قابلیت تولید دانش فنی بسیاری از مواد و تجهیزات مصرفی در صنعت نفت را دارد. امیدواریم با بهبود ارتباط پژوهشگاه با کارشناسان عملیاتی صنعت نفت و استفاده از تجربیات گرانقدر این صنعتگران در بررسی کاربرد و انجام آزمون ­های میدانی، اقدامات لازم در جهت تجاری سازی، تولید، ایجاد اشتغال و جلوگیری از واردات به عمل آید.

  • منبع خبر : مشعل
لینک کوتاه :